Klik hier voor grote afbeelding (met gegevens)
Stompe hoek met uitstekende koppenversiering

Bij het metselen van een stompe hoek worden gewone bakstenen gebruikt en die zijn rechthoekig. Eén van de manieren om dit op te lossen is het afzagen van dat wat uitsteekt. Een tweede manier is het laten uitsteken van de stukken baksteen die 'teveel' zijn, dat geeft een sierlijk effect door de schaduwwerking van de driehoekige tanden die alternerend naar rechts, dan wel naar links uitsteken.
Deze oplossing, die de uitstekende tandversiering wordt genoemd, lijkt erg op die met uitstekende koppen. Toch is dat voor de metselaar iets heel anders. In beide gevallen heb je uitstekende driehoeken. Een stompe hoek met uitstekende koppenversiering heeft alternerend een laag, waarin de kop van een baksteen 'recht uit de hoek steekt', en een laag die echt een stompe hoek vormt. In die tussenlagen moeten beide bakstenen schuin afgehakt worden om precies tegen elkaar te passen. Netjes zagen hoeft niet, want de schuine kant verdwijnt in het metselwerk. Ook bij de andere lagen, die waarin een kop uit de hoek steekt, moeten de stenen ernaast afgeschuind worden, zodat de hoeksteen netjes omvat wordt. Heel veel moeite dus, voor bijna dezelfde versiering.
Dat beide oplossingen vooral voorkomen in de architectuur van de Amsterdamse School hangt samen met de prominente rol die de metselaar daarin speelde.





Tekst: Jean Penders (04-2008). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders